Hoe komt de prijs van een fles wijn tot stand?

Het begrijpen van hoe de prijs in elkaar zit, is nuttig om te beseffen wat de eigenlijke waarde is van de wijn (de inhoud van de fles) die je koopt. We illustreren het even hieronder. De cijfers zijn gebaseerd op de gemiddelde kosten van een fles wijn en zijn dus niet gebaseerd op een specifiek voorbeeld. Een wijn van € 5 is eigenlijk slechts € 0,65 in wijn waard, als je € 10 uitgeeft, krijg je een VEEL betere wijn die meer dan 5 keer zoveel ‘wijn’-waarde bevat.

Wat bepaalt de prijs van een fles wijn?

• Locatie, en daarmee samenhangend de prijs van de grond van de wijngaard
• Druiven, geplukt met de hand of machinaal
• Transport, in bulk of per fles
• Keuze voor kwaliteit of kwantiteit
• Biologische wijnbouw of niet
• Wel of geen (eiken)houten vaten

Locatie van de wijngaard

Een hectare in de Champagnestreek of rond Barolo kost meer dan 1 miljoen euro. In minder bekende regio’s heb je al een hectare voor € 10.000. Waarom is dat zo? Brengt dit direct iets bij aan de kwaliteit van de wijn? Ja en neen. Ja, omdat de terroir bijzonder goed is in die streken voor het lokale type wijn. Neen, omdat je de merknaam van de wijn uit die regio natuurlijk ook betaalt.

Handpluk of machinale pluk

Handpluk is veel beter voor de kwaliteit van de wijn, want je kan enkel de beste druiven met veel voorzichtigheid selecteren. In de meeste landen is het wel veel duurder door de hoge loonkost. Bij supermarktwijnen kan je ervan uitgaan dat deze machinaal geplukt worden.

Transport in bulk of per fles

Om kosten te besparen kunnen grote bedrijven ervoor kiezen om de wijnen in grote containers te vervoeren en dan ter plaatse te bottelen. Heel goedkoop, maar niet goed voor de kwaliteit en ook de herkomst is moeilijk traceerbaar. Je kan dit makkelijk nagaan door het wijndomein op het etiket te googlen. Als je geen fysiek wijndomein onder de merknaam kan terugvinden, is dit hoogstwaarschijnlijk een bulkwijn.

Kwaliteit of kwantiteit

De wijnmaker kiest voor kwaliteit of kwantiteit. Dat geldt in het verzorgen van de wijngaard, het selecteren van minder of meer druiven, het irrigeren van de wijngaard en het werk in de wijnkelder.

Besproei je de wijngaard preventief voor ziektes? Dan heb je minder werk en meer zekerheid, maar ook minder gezonde druiven met chemische middelen. Besproei je enkel indien nodig met natuurlijke producten? Dan heb je meer werk en minder opbrengst, maar wel gezondere natuurlijke druiven en een gezondere wijngaard en bodem.

Ga je voor meer druiven? Dan is de smaak minder intens. Ga je voor minder druiven? Dan heb je meer werk bij het selecteren en is de smaak intenser. Oudere ranken bijvoorbeeld produceren minder, maar betere druiven.

Irrigeer je de wijngaard? Dan geven de druiven meer sap en zal dit sap minder aromatisch zijn. Doe je dit niet? Dan moeten de planten meer energie geven om zelf water uit de bodem te halen en zo worden de druiven aromatischer.

Ga je voor topkwaliteit in de wijnkelder met wijn de veroudert in (eiken)houten vaten? Dan kost dit eveneens meer dan wijn die in een roestvrijstalen tank is geproduceerd. De wijnen komen doorgaans na veroudering pas op de markt, dus komen er nog extra bewaarkosten bij. Een nieuw houten vat van 2.500 liter kost ongeveer € 5.000. Reken ongeveer € 1 erbij per fles. Zie je een supermarktwijn van € 3,50 die naar hout smaakt? Ga er dan maar van uit dat er houtsnippers in de tank zijn gedaan of dat er kunstmatige aroma’s toegevoegd zijn.

Wat als een wijn meer dan € 30 per fles kost?

Bij de kostprijs van deze fles wijn spelen niet alleen de omstandigheden van de productie mee, maar vooral andere parameters, zoals vraag en aanbod, de reputatie van de wijnmaker, de merknaam en de marketingkost. Dit maakt de kwaliteit van deze wijn daarentegen niet hoger dan die van een fles van € 25.

Een concreet voorbeeld: denk aan een Australische Sauvignon Blanc, waarvan er miljoenen op de markt komen. Irrigatiesystemen maken er de exploitatie van honderden hectaren mogelijk. Deze wijn zal dus beduidend goedkoper zijn dan ‘diezelfde’ Sauvignon Blanc van een biodynamisch domein uit de Bordeauxstreek, waarvan – afhankelijk van het oogstjaar – enkele duizenden flessen verkocht worden.

De prijs zegt ongetwijfeld iets over de kwaliteit, de reputatie, de schaarste, … maar zelden iets over de smaak. Bovendien heeft iedereen zijn eigen smaak en budget dat hij/zij wil uitgeven voor een lekker wijntje.

Daarom geeft Lucia graag dit mee als basisregel:

De hoge accijnzen in België en de transportkosten wegen zwaar op de prijs van een goedkope wijn. Als je net iets meer uitgeeft aan een fles wijn – tussen € 8 en € 20 –, ontvangt de wijnboer exponentieel veel meer voor zijn product. De wijn is vaak ook veel beter van kwaliteit. Kwaliteit neemt eigenlijk maar toe tot een bepaald niveau. Probeer daarom eens wijnen uit verschillende prijscategorieën uit en dan zal je de verschillen in smaak en beleving vanzelf gaan ervaren.

SMAAKT DIT NAAR MEER? Ontdek wat je allemaal kan afleiden uit de fles. Ook leg ik je graag uit wat het etiket prijsgeeft en wat dit concreet kan betekenen voor je wijnkeuze. Wat zijn de voor- en nadelen van kurk, schroefdoppen en alternatieven voor kurk? Ik zal nog meer wijnkennis delen in nieuwe WHOOwine blogs.